Hợp đồng tương lai là gì?
Hợp đồng tương lai là một dạng hợp đồng tài chính trong đó hai bên cam kết mua hoặc bán một tài sản cơ sở tại một mức giá cố định vào một thời điểm xác định trong tương lai. đây là một công cụ quan trọng trong giao dịch phái sinh, giúp nhà đầu tư phòng ngừa rủi ro và tận dụng biến động giá để tìm kiếm lợi nhuận.
Đặc điểm của hợp đồng tương lai
Tiêu chuẩn hóa hợp đồng
Hợp đồng tương lai được niêm yết và giao dịch trên các sàn giao dịch chính thức, với các điều khoản được tiêu chuẩn hóa về khối lượng, chất lượng, ngày đáo hạn và phương thức thanh toán.
Giao dịch có đòn bẩy
Nhà đầu tư chỉ cần ký quỹ một phần nhỏ so với giá trị hợp đồng, giúp tận dụng vốn hiệu quả và tối đa hóa lợi nhuận.
Thanh toán hàng ngày
Giá trị hợp đồng tương lai được điều chỉnh hàng ngày theo giá thị trường, đảm bảo rằng các khoản lãi và lỗ được cập nhật thường xuyên.
Giả sử bạn là một nông dân trồng cà phê ở Việt Nam, và bạn muốn đảm bảo giá bán cà phê của mình trong 6 tháng tới để tránh rủi ro giá giảm. Bạn ký một hợp đồng tương lai với một nhà mua hàng qua sàn giao dịch hàng hóa:
- Tài sản cơ sở: 10 tấn cà phê Arabica.
- Giá thỏa thuận: 50.000 VNĐ/kg (tổng giá trị hợp đồng: 500 triệu VNĐ).
- Ngày giao hàng: 25/9/2025.
- Điều kiện: Vào ngày 25/9/2025, bạn sẽ giao 10 tấn cà phê cho nhà mua, và họ sẽ trả bạn 500 triệu VNĐ, bất kể giá thị trường lúc đó là bao nhiêu.
- Nếu đến ngày 25/9/2025, giá cà phê trên thị trường giảm xuống còn 40.000 VNĐ/kg, bạn vẫn bán được với giá 50.000 VNĐ/kg theo hợp đồng, tránh lỗ 100 triệu VNĐ.
- Ngược lại, nếu giá thị trường tăng lên 60.000 VNĐ/kg, bạn vẫn phải bán với giá 50.000 VNĐ/kg, tức là mất cơ hội kiếm thêm 100 triệu VNĐ, nhưng bạn đã có sự chắc chắn từ trước.
Các loại tài sản cơ sở trong hợp đồng tương lai
Hợp đồng tương lai có thể được áp dụng cho nhiều loại tài sản khác nhau, bao gồm:
-
hàng hóa: vàng, bạc, dầu thô, nông sản
-
chỉ số chứng khoán: s&p 500, nasdaq, vn30
-
ngoại hối: usd, eur, jpy
-
trái phiếu và lãi suất
Lợi ích khi giao dịch hợp đồng tương lai
- phòng ngừa rủi ro: các doanh nghiệp sử dụng hợp đồng tương lai để cố định giá đầu vào hoặc đầu ra, giảm thiểu rủi ro biến động giá.
- cơ hội kiếm lời từ biến động giá: nhà đầu tư có thể kiếm lợi nhuận từ cả hai chiều tăng và giảm của thị trường bằng cách mua hoặc bán hợp đồng tương lai.
- thanh khoản cao: hợp đồng tương lai có tính thanh khoản cao do được giao dịch trên các sàn lớn và có sự tham gia của nhiều nhà đầu tư.
Rủi ro khi giao dịch hợp đồng tương lai
- rủi ro biến động giá: biến động giá mạnh có thể gây ra tổn thất lớn nếu nhà đầu tư không có chiến lược quản lý rủi ro hiệu quả.
- rủi ro đòn bẩy: sử dụng đòn bẩy cao có thể khuếch đại lợi nhuận nhưng cũng tăng nguy cơ thua lỗ nghiêm trọng.
- yêu cầu về ký quỹ: nhà đầu tư phải duy trì mức ký quỹ tối thiểu, nếu không có thể bị đóng vị thế khi thị trường biến động.
Các bước tham gia giao dịch hợp đồng tương lai
Bước 1: mở tài khoản giao dịch
Chọn công ty môi giới có giấy phép và uy tín để mở tài khoản giao dịch hợp đồng tương lai.
Bước 2: nghiên cứu thị trường
Tìm hiểu về tài sản cơ sở, phân tích xu hướng giá và xây dựng chiến lược đầu tư phù hợp.
Bước 3: đặt lệnh giao dịch
Nhà đầu tư có thể đặt lệnh mua hoặc bán hợp đồng tương lai tùy vào dự đoán xu hướng thị trường.
Bước 4: quản lý rủi ro
Sử dụng lệnh dừng lỗ, chốt lời và chiến lược quản lý vốn để hạn chế rủi ro.
Bước 5: theo dõi và điều chỉnh danh mục đầu tư
Liên tục theo dõi diễn biến thị trường để điều chỉnh vị thế giao dịch kịp thời.
Kết luận
Hợp đồng tương lai là một công cụ tài chính mạnh mẽ giúp nhà đầu tư kiếm lợi nhuận và phòng ngừa rủi ro trong nhiều loại tài sản khác nhau. tuy nhiên, để thành công, nhà đầu tư cần hiểu rõ cơ chế vận hành, quản lý rủi ro hiệu quả và áp dụng chiến lược đầu tư hợp lý.
