Giá tham chiếu là mức giá quan trọng trong giao dịch chứng khoán, hàng hóa phái sinh và các thị trường tài chính khác. Đây là cơ sở để tính toán biên độ dao động giá trong phiên, giúp nhà đầu tư đánh giá xu hướng và đưa ra quyết định giao dịch hợp lý. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ giá tham chiếu là gì, cách xác định trong từng thị trường và ý nghĩa của nó đối với chiến lược đầu tư.
Khái niệm giá tham chiếu là gì?
Giá tham chiếu là mức giá được sử dụng làm cơ sở để xác định biên độ dao động giá trong một phiên giao dịch trên thị trường tài chính. Đây là mức giá quan trọng giúp nhà đầu tư theo dõi biến động thị trường, đánh giá xu hướng giá và đưa ra quyết định giao dịch hợp lý.
Thông thường, giá tham chiếu được xác định dựa trên giá đóng cửa của phiên giao dịch trước đó, nhưng có thể được điều chỉnh trong một số trường hợp đặc biệt (như chia tách cổ phiếu, trả cổ tức, hoặc quy định riêng của sàn giao dịch).
Cách xác định giá tham chiếu ở các thị trường
Giá tham chiếu là một mức giá quan trọng trong các thị trường tài chính, giúp xác định biên độ dao động giá trong phiên giao dịch. Tuy nhiên, cách tính giá tham chiếu có sự khác biệt giữa các thị trường như chứng khoán, hàng hóa phái sinh, ngoại hối và tiền điện tử. Dưới đây là cách xác định giá tham chiếu ở từng thị trường.
Giá tham chiếu trên thị trường chứng khoán
-
Trên thị trường chứng khoán Việt Nam, giá tham chiếu chính là giá đóng cửa của phiên giao dịch trước đó, tuy nhiên mức giá sẽ bị điều chỉnh nếu có sự kiện đặc biệt như chia tách cổ phiếu, trả cổ tức, hoặc phát hành thêm.
-
Biên độ giao động giá cổ phiếu sẽ là ±7% với sàn HoSE và ±10% với sàn HNX.
-
Với sàn Upcom, mức giá tham chiếu của phiên giao dịch ngày hôm sau sẽ được tính bằng trung bình giá giao dịch của phiên giao dịch trước đó. Trên sàn này, biên độ giao động giá sẽ là ±15% so với giá tham chiếu.
-
Ví dụ về giá tham chiếu trên thị trường chứng khoán:
-
Trên HOSE: Giá đóng cửa ngày 20/3/2025 của cổ phiếu ABC là 50,000 VNĐ, giá tham chiếu ngày 21/3/2025 là 50,000 VNĐ.
-
Nếu ngày 21/3 là ngày giao dịch không hưởng cổ tức 2,000 VNĐ, giá tham chiếu điều chỉnh còn 48,000 VNĐ.
-
Với thị trường chứng khoán quốc tế, Một số sàn quốc tế có thể sử dụng giá đóng cửa hoặc mức giá trung bình trong một khoảng thời gian nhất định để xác định giá tham chiếu.
Giá tham chiếu trên thị trường hàng hóa phái sinh
Giá tham chiếu của hợp đồng tương lai hàng hóa được xác định chủ yếu theo hai cách:
Giá đóng cửa của phiên giao dịch trước
-
Đây là cách phổ biến nhất để xác định giá tham chiếu.
-
Giá tham chiếu của ngày giao dịch mới thường là giá đóng cửa của hợp đồng tương lai trong ngày giao dịch trước.
-
Ví dụ: Hợp đồng tương lai ngô trên sàn CBOT có giá đóng cửa ngày 20/3/2025 là 4,69 USD/giạ. Như vậy, giá tham chiếu cho hợp đồng tương lai ngô CBOT ở phiên giao dịch ngày 21/3 sẽ là 4,69 USD/giạ.
Giá thanh toán cuối ngày
-
Một số sàn giao dịch sử dụng giá thanh toán cuối ngày, được tính dựa trên mức giá trung bình của các giao dịch trong khoảng thời gian cuối phiên.
-
Cách này giúp giảm thiểu tác động từ biến động giá bất thường vào thời điểm đóng cửa.
-
Ví dụ: Hợp đồng tương lai dầu thô WTI trên sàn NYMEX có giá thanh toán cuối ngày là 75,50 USD/thùng. Như vậy, giá tham chiếu của phiên giao dịch tiếp theo sẽ là 75,50 USD/thùng.
Lưu ý
Khác với chứng khoán, ở thị trường hàng hóa phái sinh, các hợp đồng giao dịch trong ngày không có biên độ giá cố định, thay vào đó, biên độ giá sẽ được mở rộng khi thị giá liên tục chạm ngưỡng giới hạn.
Phân biệt giá tham chiếu và giá mở cửa
Trong thị trường tài chính, giá tham chiếu và giá mở cửa là hai khái niệm khác biệt tuy nhiên vẫn có những điểm tương đồng dễ gây nhầm lẫn. Các điểm khác biệt của hai khái niệm này được thể hiện qua những tiêu chí sau:
Thời điểm xác định
-
Giá tham chiếu: Được xác định trước khi phiên giao dịch bắt đầu, dựa trên dữ liệu lịch sử (có thể là giá đóng cửa phiên liền trước hoặc giá trung bình trong ngày).
-
Giá mở cửa: Được xác định ngay tại thời điểm giao dịch đầu tiên diễn ra trong phiên hoặc khung thời gian mới. Với thị trường crypto, vì thị trường không có giờ đóng/mở cố định, giá mở cửa thường là giá tại thời điểm bắt đầu của một ngày tính toán.
Mục đích sử dụng
-
Giá tham chiếu: Dùng làm mốc để tính toán các chỉ số như biên độ dao động, mức tăng/giảm phần trăm, hoặc làm cơ sở định giá trong các sản phẩm phái sinh.
-
Giá mở cửa: Phản ánh mức giá thực tế mà thị trường bắt đầu giao dịch, chịu ảnh hưởng bởi cung cầu ngay tại thời điểm đó. Ngoài ra, giá mở cửa cũng được sử dụng trong phân tích kỹ thuật (ví dụ biểu đồ nến) để đánh giá tâm lý thị trường.
Mối quan hệ
Trong một số trường hợp, giá tham chiếu và giá mở cửa có thể trùng nhau, nhưng không phải lúc nào cũng vậy:
-
Trong chứng khoán, hàng hóa, nếu không có giao dịch nào diễn ra ngay khi mở cửa hoặc giá khớp lệnh đầu tiên bằng giá đóng cửa ngày trước, giá mở cửa có thể bằng giá tham chiếu.
-
Trong crypto, nếu giá tại thời điểm 00:00 UTC (thường dùng làm mốc mở cửa trong biểu đồ) trùng với giá trung bình 24 giờ trước đó, hai giá này có thể tương đồng.
Tuy nhiên, khác biệt thường xảy ra:
-
Giá mở cửa có thể cao hơn hoặc thấp hơn giá tham chiếu, tùy thuộc vào diễn biến cung cầu ngay khi thị trường bắt đầu. Nếu có tin tức lớn qua đêm, giá mở cửa của các sản phẩm tài chính như chứng khoán, hàng hóa, crypto có thể mở gap (nhảy vọt hoặc giảm mạnh) so với giá tham chiếu.
Vai trò của giá tham chiếu
Giá tham chiếu đóng vai trò quan trọng trong các thị trường tài chính, đặc biệt là chứng khoán, hàng hóa phái sinh và ngoại hối. Dưới đây là những vai trò chính của giá tham chiếu:
Xác định biên độ dao động giá
-
Giá tham chiếu là cơ sở để tính toán giá trần và giá sàn trong phiên giao dịch.
-
Điều này giúp kiểm soát mức độ biến động giá, tránh tình trạng giá tăng hoặc giảm quá mức trong một phiên.
Hỗ trợ nhà đầu tư đánh giá xu hướng thị trường
-
Giá tham chiếu giúp nhà đầu tư so sánh với giá mở cửa, giá hiện tại để đánh giá xu hướng tăng hay giảm trong phiên.
-
Nếu giá mở cửa hoặc giá hiện tại cao hơn giá tham chiếu, thị trường có xu hướng tăng. Ngược lại, nếu thấp hơn, thị trường có xu hướng giảm.
Làm cơ sở cho chiến lược giao dịch
-
Nhà đầu tư có thể dựa vào giá tham chiếu để xác định điểm mua/bán hợp lý.
-
Các chiến lược giao dịch như lướt sóng (scalping), giao dịch theo xu hướng đều cần tham chiếu mức giá này.
Hỗ trợ định giá tài sản tài chính
-
Trong các thị trường phái sinh, giá tham chiếu giúp xác định giá trị hợp đồng, ký quỹ và lãi/lỗ của nhà đầu tư.
-
Giá tham chiếu cũng được sử dụng để định giá lại tài sản tài chính vào cuối ngày.
Làm cơ sở tính toán chỉ số thị trường
-
Giá tham chiếu của của các loại tài sản đóng vai trò quan trọng trong việc tính toán các chỉ số thị trường như Vn-Index, VN30, MXV-Index và ảnh hưởng trực tiếp đến biến động của chỉ số thị trường.
-
Nếu nhiều cổ phiếu lớn có giá mở cửa cao hơn giá tham chiếu, chỉ số thị trường có xu hướng tăng và ngược lại.
Kết luận
Giá tham chiếu là một yếu tố quan trọng trong các thị trường tài chính, giúp xác định biên độ dao động giá, hỗ trợ nhà đầu tư đánh giá xu hướng và xây dựng chiến lược giao dịch. Mỗi thị trường có cách tính giá tham chiếu khác nhau, nhưng đều nhằm mục tiêu tạo sự minh bạch và ổn định. Hiểu rõ cách xác định giá tham chiếu sẽ giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định chính xác, tối ưu hóa lợi nhuận và quản lý rủi ro hiệu quả hơn.
Để mở tài khoản giao dịch và nhận thêm những tư vấn về thị trường hàng hóa, vui lòng liên hệ với HCT qua các phương thức dưới đây:
Công ty Cổ phần Giao dịch Hàng hóa Thành phố Hồ Chí Minh (HCT) - Thành viên xuất sắc thuộc Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam
-
Địa chỉ: Tầng 7, số 435 Hoàng Văn Thụ, Phường 4, Quận Tân Bình, TP.HCM.
-
Chi nhánh Hà Nội: Tầng 2 Tòa nhà PCC1, số 44 Triều Khúc, Phường Thanh Xuân Nam, Quận Thanh Xuân, Hà Nội.
-
Hotline: 1900.636.909
-
Website: https://hanghoaphaisinh247.vn/