Trong bối cảnh tình hình kinh tế ngày càng phát triển, nhu cầu đầu tư tài chính trên toàn cầu đang tăng cao hơn bao giờ hết. Trong đó, giao dịch hàng hóa phái sinh là một trong những lựa chọn hàng đầu của các nhà đầu tư cá nhân và tổ chức nhờ tính thanh khoản cao và khả năng bảo vệ rủi ro khỏi những biến động giá. Các sàn giao dịch hàng hóa quốc tế là nơi các hợp đồng phái sinh hàng hóa được niêm yết và giao dịch bởi các nhà đầu tư trên toàn cầu. Bài viết dưới đây sẽ giới thiệu về đặc điểm, chức năng của các sàn giao dịch hàng hóa thế giới cũng như giới thiệu 7 sàn giao dịch hàng hóa uy tín và được giao dịch nhiều nhất trên toàn cầu.
Sàn giao dịch hàng hóa quốc tế là gì?
Sàn giao dịch hàng hóa quốc tế là nền tảng mua bán các hợp đồng phái sinh hàng hóa, nơi các nhà đầu tư, doanh nghiệp và tổ chức tài chính giao dịch các loại hàng hóa như nông sản, kim loại, năng lượng và nguyên liệu thô. Các sàn này hoạt động minh bạch, cung cấp giá tham chiếu quan trọng cho thị trường toàn cầu và giúp quản lý rủi ro biến động giá.
Các đặc điểm của sàn giao dịch hàng hóa thế giới
-
Giao dịch hợp đồng phái sinh: Thay vì mua bán hàng hóa thực, các sàn giao dịch chủ yếu cung cấp hợp đồng tương lai (futures), quyền chọn (options), hợp đồng kỳ hạn (forwards) và hợp đồng hoán đổi (swaps).
-
Hoạt động toàn cầu: Các sàn hàng hóa lớn như CME (Mỹ), ICE (Mỹ), LME (Anh), SHFE (Trung Quốc) kết nối nhà giao dịch từ khắp nơi trên thế giới.
-
Cơ chế minh bạch: Giá hàng hóa được xác định dựa trên cung – cầu thực tế, đảm bảo thị trường công bằng và minh bạch.
-
Chịu sự quản lý của cơ quan giám sát tài chính: các sàn giao dịch hàng hóa quốc tế được giám sát chặt chẽ bởi các cơ quan quản lý như CFTC (Ủy ban Giao dịch Hàng hóa Tương lai Mỹ), FCA (Cơ quan Quản lý Tài chính Anh) và CSRC (Ủy ban Điều tiết Chứng khoán Trung Quốc).
-
Công cụ quản lý rủi ro: Doanh nghiệp sử dụng các sàn giao dịch để hedging (phòng ngừa rủi ro), bảo vệ khỏi biến động giá nguyên liệu đầu vào.
-
Cung cấp thanh khoản cao: Hàng triệu hợp đồng được giao dịch mỗi ngày, giúp nhà đầu tư và doanh nghiệp dễ dàng mua bán mà không lo mất thanh khoản.
Các sàn giao dịch hàng hóa nổi tiếng trên thế giới
CME Group
CME Group (Chicago Mercantile Exchange Group) là sàn giao dịch phái sinh lớn nhất thế giới, cung cấp thị trường cho các hợp đồng tương lai (futures) và hợp đồng quyền chọn (options) trên nhiều loại tài sản, bao gồm:
-
Hàng hóa (nông sản, kim loại, năng lượng)
-
Lãi suất (trái phiếu, tín phiếu, hợp đồng lãi suất liên ngân hàng)
-
Chỉ số chứng khoán (S&P 500, Nasdaq 100, Dow Jones)
-
Ngoại hối (Forex, các loại tiền tệ như USD, EUR, JPY)
-
Tiền điện tử (Bitcoin, Ethereum Futures)
CME Group sở hữu và vận hành ba sàn giao dịch hàng hóa lớn bao gồm CBOT, COMEX và NYMEX.
CBOT - Chicago Board of Trade
CBOT (thành lập năm 1848) là một trong những sàn giao dịch hàng hóa lâu đời nhất thế giới, chuyên cung cấp hợp đồng tương lai và quyền chọn với các sản phẩm nông sản của Mỹ.
Các sản phẩm chính được niêm yết trên sàn CBOT:
-
Ngô: Hợp đồng tương lai ngô CBOT là một trong những sản phẩm giao dịch nhiều nhất.
-
Đậu tương: Thị trường quan trọng đối với ngành nông nghiệp.
-
Lúa mì: Bao gồm lúa mì mềm đỏ mùa đông (SRW, lúa mì Chicago) và lúa mì cứng đỏ mùa đông (HRW, lúa mì Kansas).
-
Khô đậu tương và dầu đậu tương: Hai phụ phẩm được chế biến từ đậu tương.
CBOT đóng vai trò quan trọng trong việc định giá và bảo hiểm rủi ro cho thị trường nông sản toàn cầu.
NYMEX - New York Mercantile Exchange
NYMEX (thành lập năm 1872) là sàn giao dịch hàng hóa lớn nhất về năng lượng, nơi xác định giá dầu thô và khí đốt cho thị trường toàn cầu.
Các sản phẩm chính trên NYMEX:
-
Dầu thô WTI: Giá tham chiếu chính cho giá dầu tại Mỹ.
-
Khí đốt tự nhiên: Giao dịch hợp đồng tương lai và quyền chọn.
-
Xăng & Dầu sưởi: Các sản phẩm năng lượng quan trọng với nhu cầu tiêu thụ lớn.
NYMEX đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện giá và phòng ngừa rủi ro cho ngành năng lượng toàn cầu.
Comex - Commodity Exchange
COMEX (thành lập năm 1933) là sàn giao dịch hàng đầu thế giới về kim loại quý và kim loại công nghiệp, đóng vai trò trung tâm trong việc xác định giá vàng và đồng toàn cầu.
Các sản phẩm chính được giao dịch trên sàn COMEX:
-
Vàng: Hợp đồng tương lai vàng COMEX là tiêu chuẩn giá vàng toàn cầu.
-
Bạc: Một trong những sản phẩm kim loại quý phổ biến nhất.
-
Đồng: Hợp đồng đồng COMEX quan trọng đối với ngành công nghiệp.
-
Platinum & Palladium: Kim loại quý được sử dụng trong công nghiệp và trang sức.
COMEX giúp các nhà đầu tư và doanh nghiệp phòng ngừa rủi ro trước biến động giá kim loại.
ICE - Sàn giao dịch liên lục địa (Intercontinental Exchange)
Sàn Giao Dịch Liên Lục Địa (ICE – Intercontinental Exchange) là một trong những tập đoàn giao dịch hàng hóa và tài chính lớn nhất thế giới, chuyên cung cấp các nền tảng giao dịch hợp đồng tương lai và quyền chọn trên nhiều loại tài sản, bao gồm:
-
Năng lượng: Dầu thô Brent, khí đốt tự nhiên, xăng, dầu sưởi.
-
Hàng hóa mềm: Cà phê, đường, ca cao, bông.
-
Kim loại: Vàng, bạc, nhôm.
-
Phái sinh tài chính: Chỉ số chứng khoán, trái phiếu chính phủ, lãi suất.
Trụ sở chính của ICE đặt tại Atlanta, Mỹ, và sàn có mạng lưới hoạt động toàn cầu với các trung tâm giao dịch tại New York, London, Amsterdam, Singapore và nhiều nơi khác.
Các sản phẩm hàng hóa chính trên ICE
-
Năng lượng: ICE là một trong những sàn giao dịch năng lượng quan trọng nhất thế giới, cung cấp các hợp đồng phái sinh về dầu và khí đốt, với sản phẩm quan trọng nhất là dầu thô Brent.
-
Nguyên liệu công nghiệp: ICE là sàn giao dịch sản phẩm nguyên liệu công nghiệp lớn nhất thế giới, tập trung vào các sản phẩm như cà phê (Arabica và Robusta, ICE cũng chính là nơi định giá cà phê toàn cầu), đường, cacao và bông.
LME - Sàn giao dịch kim loại London
Sàn Giao Dịch Kim Loại London (London Metal Exchange – LME) là sàn giao dịch hàng đầu thế giới chuyên về kim loại công nghiệp, cung cấp các hợp đồng tương lai, quyền chọn và các sản phẩm phái sinh liên quan đến kim loại.
LME có trụ sở chính tại London, Anh, được thành lập từ năm 1877 với lịch sử hơn 140 năm phát triển.
LME đóng vai trò trung tâm định giá và phòng ngừa rủi ro cho ngành công nghiệp kim loại trên toàn cầu, với các hợp đồng được sử dụng rộng rãi trong sản xuất và thương mại.
LME nổi tiếng với giao dịch kim loại công nghiệp, phục vụ các ngành sản xuất như xây dựng, ô tô, điện tử và năng lượng tái tạo. Các sản phẩm kim loại chính được giao dịch trên sàn này bao gồm nhôm, đồng, kẽm, chì, niken và thiếc.
TOCOM - Sàn giao dịch Hàng hóa Tokyo
Sàn Giao Dịch Hàng Hóa Tokyo (TOCOM – Tokyo Commodity Exchange) được thành lập năm 1984, sau khi hợp nhất ba sàn giao dịch hàng hóa trước đó tại Nhật Bản. Đây là sàn giao dịch hàng hóa phái sinh lớn nhất Nhật Bản, chuyên cung cấp các hợp đồng tương lai và quyền chọn trên nhiều loại hàng hóa quan trọng như:
-
Kim loại: Vàng, bạc, bạch kim, nhôm.
-
Năng lượng: Dầu thô, xăng, dầu hỏa.
-
Cao su thiên nhiên – Mặt hàng quan trọng nhất trên TOCOM.
SHFE - Sàn Giao dịch Hàng hóa tương lai Thượng Hải
Sàn Giao Dịch Hàng Hóa Tương Lai Thượng Hải (Shanghai Futures Exchange – SHFE) là sàn giao dịch hàng hóa lớn nhất Trung Quốc, chuyên cung cấp các hợp đồng kim loại, năng lượng và hàng hóa công nghiệp. SHFE đóng vai trò quan trọng trong việc định giá và quản lý rủi ro giá cả cho thị trường nội địa Trung Quốc và quốc tế.
SHFE là trung tâm giao dịch kim loại hàng đầu tại châu Á, với các hợp đồng kỳ hạn được sử dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp sản xuất, xây dựng và năng lượng.
Các sản phẩm giao dịch chính trên sàn SHFE:
-
Đồng: Trung Quốc là nước tiêu thụ đồng lớn nhất thế giới, nên giá đồng SHFE có ảnh hưởng lớn đến thị trường toàn cầu.
-
Nhôm: Được sử dụng rộng rãi trong xây dựng, giao thông vận tải.
-
Kẽm: Quan trọng trong ngành thép và chống ăn mòn.
-
Chì: Ứng dụng trong sản xuất ắc quy ô tô.
-
Niken: Thành phần chính trong thép không gỉ và pin xe điện.
-
Thiếc: Được sử dụng trong công nghệ hàn và sản xuất linh kiện điện tử.
SHFE cung cấp giá tham chiếu quan trọng cho thị trường kim loại toàn cầu, đặc biệt là khu vực châu Á.
SGX - Sàn Giao dịch Singapore
Sàn giao dịch Singapore (Singapore Exchange – SGX) là một trong những sở giao dịch hàng đầu tại châu Á, được thành lập vào ngày 1 tháng 12 năm 1999. Đây là sàn giao dịch tài chính hàng đầu tại Đông Nam Á, cung cấp các dịch vụ giao dịch, thanh toán bù trừ và niêm yết cho chứng khoán, hợp đồng phái sinh, hàng hóa và ngoại hối.
SGX cung cấp hợp đồng phái sinh hàng hóa, đặc biệt là quặng sắt và cao su, phục vụ ngành công nghiệp châu Á.
-
Quặng sắt: SGX là sàn giao dịch quặng sắt lớn nhất thế giới, chủ yếu phục vụ Trung Quốc.
-
Cao su TSR20 Futures: Được sử dụng trong ngành sản xuất lốp xe và ô tô.
BMDX - Sàn Giao dịch Phái sinh Bursa Malaysia
Sàn Giao Dịch Phái Sinh Bursa Malaysia (Bursa Malaysia Derivatives Exchange – BMDX) là sàn giao dịch phái sinh hàng đầu tại Malaysia, chuyên cung cấp các sản phẩm hợp đồng tương lai và quyền chọn về dầu cọ, chỉ số chứng khoán và lãi suất.
BMDX được thành lập năm 1995, trước đây có tên là Malaysia Derivatives Exchange (MDEX), sau đó sáp nhập vào Bursa Malaysia năm 2004.
BMDX là sàn giao dịch quan trọng trong khu vực ASEAN, đặc biệt nổi bật với hợp đồng dầu cọ – mặt hàng xuất khẩu chiến lược của Malaysia.
Các sàn giao dịch hàng hóa quốc tế đang liên thông với MXV
Kể từ khi kết nối liên thông với thị trường hàng hóa thế giới vào năm 2018, Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV) đã liên kết với nhiều sàn giao dịch hàng hóa trên thế giới, giúp nhà đầu tư Việt Nam tiếp cận và giao dịch các mặt hàng có khối lượng lớn trên thị trường quốc tế, đồng thời nâng cao vị thế của MXV trên bản đồ giao dịch hàng hóa toàn cầu.
Hiện tại, nhiều sản phẩm hợp đồng tương lai và hợp đồng quyền chọn của các sàn giao dịch lớn trên thế giới đã được giao dịch tại Việt Nam thông qua MXV, bao gồm các hợp đồng nông sản CBOT, kim loại trên sàn COMEX, cao su trên sàn TOCOM, quặng sắt tại sàn SGX hay các sản phẩm nguyên liệu công nghiệp trên sàn ICE.
Kết luận
Sàn giao dịch hàng hóa quốc tế đóng vai trò quan trọng trong định giá, cung cấp thanh khoản và quản lý rủi ro cho nhiều mặt hàng. Các sàn giao dịch uy tín như CME, ICE, LME, SHFE, SGX, BMDX giúp thiết lập tiêu chuẩn giá và xu hướng toàn cầu. Với sự phát triển mạnh mẽ của thị trường, việc hiểu rõ cơ chế hoạt động và lựa chọn sàn phù hợp giúp nhà đầu tư nắm bắt cơ hội, tối ưu lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro.
Để mở tài khoản giao dịch và nhận thêm những tư vấn về thị trường hàng hóa, vui lòng liên hệ với HCT qua các phương thức dưới đây:
Công ty Cổ phần Giao dịch Hàng hóa Thành phố Hồ Chí Minh (HCT) - Thành viên xuất sắc thuộc Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam
-
Địa chỉ: Tầng 7, số 435 Hoàng Văn Thụ, Phường 4, Quận Tân Bình, TP.HCM.
-
Chi nhánh Hà Nội: Tầng 2 Tòa nhà PCC1, số 44 Triều Khúc, Phường Thanh Xuân Nam, Quận Thanh Xuân, Hà Nội.
-
Hotline: 1900.636.909
-
Website: https://hanghoaphaisinh247.vn/
